Dom Petrarki (Casa di Petrarca) znajduje się w wiosce Arquà, gdzie zmęczony ciągłymi wędrówkami, schorowany pisarz osiadł w 1369 roku i spędził swoje ostatnie dni. Budynek, którego początki sięgają XIII wieku, zachował większość swoich pierwotnych cech, pomimo licznych remontów i przeróbek oraz dobudowania loggii.
Podczas mojego pobytu w Abano Terme, wybrałem się do Arquà Petrarca, aby zobaczyć dom humanisty i poety.
Bogate życie Francesco Petrarki
Życiorys Petrarki jest tak bogaty i urozmaicony, że wystarczyłby na grubą księgę, więc – na potrzeby tego artykułu – przedstawię go w telegraficznym skrócie.
Francesco Petrarca urodził się 20 lipca 1304 roku w Arezzo. Przyjacielem ojca Petrarki – Petracco – był Dante, z którym spotkał się również młody Francesco. Ojciec przyszłego pisarza został wygnany z Florencji ponieważ należał do stronnictwa białych gwelfów.
W kolejnych latach Francesco podróżował między Francją a Włochami i rozpoczął studia – początkowo we francuskim Carpentras, a potem w Bolonii (studia prawnicze). Po śmierci ojca w 1326 roku, Petrarka porzucił studia prawnicze i poświęcił się studiom klasycznym.
Petrarca związał się z rodziną Colonnów i przystąpił do orszaku arcybiskupa Giacomo Colonny. Przyjął wtedy święcenia kapłańskie i został kanonikiem, ale mimo statusu duchownego miał dzieci (syn Giovanni i córka Francesca).
Petrarka zajmował się filologią i równocześnie rozwijał swój talent pisarski i poetycki. 8 kwietnia 1341 roku na rzymskim Kapitolu został uwieńczony wieńcem laurowym – najwyższym odznaczeniem przyznawanym twórcom. Tworzył głównie po łacinie, a wśród jego najbardziej znanych utworów są sonety do Laury. Do dzisiaj biografom poety nie udało się ustalić tożsamości Laury, choć przyjmuje się, że istniała.
Ciągle też zmieniał miejsca swojego pobytu, czy to podróżując, czy uciekając przed zarazą. Mieszkał m. in. w Awinionie, Weronie, Mediolanie i Wenecji. W 1349 roku został kanonikiem katedry w Padwie, a w 1365 – kanonikiem w Monselice.
Dom Petrarki w Arquà
W 1369 roku Petrarca – zmęczony ciągłymi wędrówkami – a także coraz starszy i chory, przebudował dom w euganejskiej wiosce Arquà. Dom został prawdopodobnie podarowany Petrarce przez Francesco I da Carrara, pana na Padwie i szczerego przyjaciela poety.
Tutaj spędził ostatnie lata swojego życia, otoczony przyjaciółmi i rodziną: córką Francescą, zięciem Francescuolo, wnuczką Elettą. Tu kontynuował swoją pracę naukową i w końcu zmarł w nocy z 18 na 19 lipca 1374 r., (na dzień przed 70. urodzinami), opierając głowę na ukochanych książkach.
Przystosowując dom do swoich potrzeb, Petrarka połączył ze sobą dwa istniejące wcześniej budynki. Położony po lewej stronie dom przeznaczył dla siebie i swojej rodziny, a budynek po prawej, położony wyżej, zarezerwował dla służby.
Z przodu domu znajdował się ogród, a z tyłu sad. Podobno Petrarka wiele uwagi poświęcał pielęgnacji roślin.
Po śmierci Petrarki dom miał kilku właścicieli, ale nie uległ zasadniczym zmianom – ze względu na pamięć o poecie.
W połowie XVI wieku, ówczesny właściciel Paolo Valdezocco dokonał pewnych zmian w wewnętrznym rozmieszczeniu pomieszczeń, dodał loggię i zewnętrzną klatkę schodową, która obecnie prowadzi na pierwsze piętro. Wtedy też powstały – zachowane do dzisiaj – freski, inspirowane dziełami Petrarki.
Dziś Dom Petrarki jest dostępny dla turystów i można go zwiedzać za niewielką opłatą (bilet kosztuje 6 euro).
Miejsce spoczynku Petrarki
Zgodnie testamentem, szczątki Petrarki zostały pochowane w miejscowym kościele parafialnym, a następnie złożone przez zięcia w 1380 r. w marmurowym grobowcu obok kościoła.
5 kwietnia 2004 roku upubliczniono wyniki analizy szczątków zachowanych w grobowcu poety w Arquà Petrarca. Znajdująca się tam czaszka okazała się czaszką kobiety, natomiast szkielet został uznany za autentyczny.