Jak Luca Signorelli namalował Wielki Tydzień na jednym obrazie

Luca Signorelli Compianto sul Cristo morto

Opłakiwanie martwego Chrystusa (Compianto sul Cristo morto) to pochodzący z 1502 roku obraz, który namalował Luca Signorelli. Obecnie można go oglądać w Muzeum Diecezjalnym w Cortonie.

Co ciekawe, choć głównym tematem dzieła jest lamentacja, to na obrazie artysta umieścił wszystkie najważniejsze wydarzenia Wielkiego Tygodnia.

Luca Signorelli, Compianto sul Cristo morto, Museo Diocesano, Cortona
Luca Signorelli, Compianto sul Cristo morto, Museo Diocesano, Cortona

Czy śmierć syna miała wpływ na powstanie obrazu?

Giorgio Vasari w „Żywotach najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów” przekazuje nam taką historię:

Opowiadają, że gdy w Cortonie zabito mu syna, chłopca o pięknym wyglądzie i zdolnościach, w tym wielkim nieszczęściu kazał go rozebrać i bez jednej łzy w oku, z całą siłą ducha sportretował go, aby dzięki tej pracy móc, kiedykolwiek zechce, zobaczyć to, co dała mu natura, a odebrał zły los.

Giorgio Vasari

Czy na obrazie, przeznaczonym pierwotnie dla kościoła św. Małgorzaty z Cortony, Chrystus posiada cechy syna artysty? Tego już się pewnie nie dowiemy.

Luca Signorelli i jego opowieść

Chcą zachować chronologię Wielkiego Tygodnia, należy rozpocząć oglądanie obrazu od predelli.

Opłakiwanie martwego Chrystusa - predella
Luca Signorelli (warsztat), Opłakiwanie martwego Chrystusa – predella

Na predelli namalowanej przypuszczalnie przez uczniów lub współpracowników Signorellego widzimy cztery epizody sprzed Męki Pańskiej: Modlitwę w ogrójcu, Ostatnią Wieczerzę, Pojmanie Chrystusa i Biczowanie.

Predella - fragment z Ostatnią Wieczerzą
Predella – fragment z Ostatnią Wieczerzą

Ukrzyżowanie Chrystusa Luca Signorelli przedstawił lewym górnym rogu obrazu:

Opłakiwanie martwego Chrystusa - fragment z Ukrzyżowaniem
Luca Signorelli, Opłakiwanie martwego Chrystusa – fragment z Ukrzyżowaniem

W scenie na Kalwarii widać ukrzyżowanego Chrystusa pomiędzy dwoma łotrami, a u stóp krzyży – cały tłum żołnierzy.

Główny temat obrazu

Najważniejsza scena obrazu odbywa się pod Krzyżem, wieczorem w Wielki Piątek.

Luca Signorelli, Compianto sul Cristo morto, Museo Diocesano, Cortona
Luca Signorelli, Compianto sul Cristo morto, Museo Diocesano, Cortona

Pod Krzyżem widać dużą grupa postaci, zgromadzoną wokół ciała Jezusa, leżącego na ziemi i wspieranego przez mdlejącą Madonnę. Jedna z kobiet (Maria, żona Kleofasa?) całuje rękę Chrystusa, a Maria Magdalena podtrzymuje jego nogi, rozkładając ręce w geście rozpaczy.

Dookoła widać pobożne kobiety, Jana Apostoła załamującego ręce w smutnym geście oraz dwóch rozmawiających mężczyzn, trzymających gwoździe i koronę cierniową. Jeden z nich wygląda na Rzymianina, drugi może być żydowskim kapłanem.

Na pierwszym planie widzimy czaszkę (Golgota – Góra Czaszki) oraz młotek – narzędzie Męki. Po Krzyżu spływa strużka krwi.

Zakończenie Wielkiego Tygodnia

Luca Signorelli domyka swój obraz w myśl słów św. Pawła: „A jeżeli Chrystus nie zmartwychwstał, daremne jest nasze nauczanie, próżna jest także wasza wiara” (1 Kor 15, 14).

Luca Signorelli, Opłakiwanie martwego Chrystusa - fragment ze Zmartwychwstaniem
Opłakiwanie martwego Chrystusa – fragment ze Zmartwychwstaniem

Dlatego w prawym górnym rogu obrazu widać scenę Zmartwychwstania.

„Wychodzi z grobu, dnia trzeciego z rana!”.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *