24 lipca 2021 roku Montecatini Terme zostały wpisane na listę dziedzictwa UNESCO. Stało się to podczas sesji 44. posiedzenia Komitetu Światowego Dziedzictwa. Włoskie Montecatini Terme były częścią ponadnarodowej kandydatury „Wielkie Uzdrowiska Europy” wraz ze SPA z 7 innych państw europejskich (niestety bez Polski). Lista obejmuje jedenaście uzdrowisk zlokalizowanych w siedmiu krajach: Baden bei Wien (Austria); Spa (Belgia); Karlowe Wary, Frantiskovy Lazne i Marianské Lazne (Republika Czeska); Vichy (Francja); Male Ems, Baden-Baden i Bad Kissingen (Niemcy); Montecatini Terme (Włochy); Bath (Wielka Brytania).
Historia uzdrowiska
Wody termalne w okolicach dzisiejszego Montecatini Terme były wspominane już na początku XIII wieku. W XIV wieku na wzgórzu powstało Montecatini Castello, dzisiejsze Montecatini Alto.
Żyjący w XV wieku Ugolino z Montecatini po raz pierwszy zbadał wody naukowo. Napisał również, że w Montecatini były trzy łaźnie; Bagno Della Regina, Bagno dei Merli i Bagno Nuovo. Dziś Bagno Nuovo jest znany jako Tettuccio.
Od XIV wieku Montecatini znajdowało się pod panowaniem Medyceuszy z pobliskiej Florencji, a kiedy ród Medyceuszy wygasł przeszło we władanie domu habsbursko-lotaryńskiego. To wtedy zaczęło się kształtować uzdrowisko, które rozwinęło w XIX wieku. W 1889 roku, dzięki międzynarodowemu kongresowi medycznemu we Florencji, miasto rozpoczęło działalność w dziedzinie medycyny termalnej.
16 czerwca 1905 Montecatini Alto i Bagni di Montecatini stały się autonomicznymi jednostkami miejskimi. 28 października 1928 roku nazwa Bagni di Montecatini została zmieniona na Montecatini Terme.
W latach 1904-1915 powstały zakłady Torretta i Excelsior. W latach 1919-1928 Giovannozzi odrestaurował łaźnie Leopoldine i Tettuccio.
Niestety, z biegiem czasu, termy były zaniedbywane i niektóre budynki zostały wyłączone z eksploatacji i możliwości zwiedzania. Miejmy nadzieję, że decyzja UNESCO da impuls władzom miasta do wzmożenia remontów i przywrócenia świetności Montecatini Terme.
Spacer po Montecatini Terme
Terme Leopoldine (z 1926 roku) zostały nazwane na cześć wielkiego Leopolda II Habsburga, księcia Lotaryngii, mają swoje korzenie w 1775 roku. Obecny wygląd kompleksu pochodzi z czasu renowacji przeprowadzonej w latach 1919-1926. Niestety, obecnie Terme Leopoldine są zamknięte.
Zamiast wizyty w Terme Leopoldine wybrałem więc zwiedzanie Term Tettuccio. Można je zwiedzać od 1 maja do 31 października w godzinach od 11.00 do 19.00. Wstęp jest płatny – 6 euro. Opłata obejmuje obejrzenie budynków term oraz ogrodów (Giardini Termali).
Ważnym elementem każdego SPA jest pijalnia wód mineralnych. W Terme Tettuccio jest ona wspaniale udekorowana mozaikami i malowidłami związanymi tematycznie z wodą.
Aby napić się wody, warto mieć ze sobą własny kubek. Acqua Tettuccio sprzyja oczyszczaniu wątroby oraz pomaga przy dolegliwościach układu trawiennego.
Jeśli do poprawy zdrowia i humoru nie wystarcza Ci sama woda lecznicza, to możesz też udać się do stylowej kawiarni lub na zakupy.
Jak przystało na kompleks SPA z okresu Art Nouveau oprócz dekoracji, mozaik i fresków, możemy też podziwiać wykonane w tym stylu cudeńka małej architektury.
Maria Skłodowska-Curie w Montecatini Terme
Przechodząc wzdłuż arkad w Terme Tettucio można przegapić tablicę poświęconą Marii Skłodowskiej-Curie.
Marmurowa tablica upamiętnia wizytę Marii Skłodowskiej Curie w uzdrowisku, jak miała miejsce w sierpniu 1918 roku. Nasza podwójna noblistka wraz z Camillo Porlezzą i Raffaello Nasini przeprowadziła pomiary radioaktywności wody ze źródła Tettuccio.
Tablica została ufundowana przez Polską Akademię Nauk i gminę Montecatini Terme.
7 października 2016 roku tereny zielone przylegające do via Berghinz zostały nazwane Giardino Maria Skłodowska-Curie.
Spaceru ciąg dalszy
W Montecatini Terme znajduje się wiele budynków uzdrowiskowych i hoteli w stylu Art Nouveau. Do niektórych można wejść. Inne z racji zaniedbania lub postanowienia właścicieli są niedostępne dla turystów.
Przechadzając się po parku zdrojowym natrafimy na Terme Tamerici.
Galileo Chini
Terme Tamerici interesowały mnie szczególnie, bo dekorował je Galileo Chini (1873-1956). Chini to słynny włoski dekorator, projektant, malarz i ceramik reprezentujący styl Art Nouveau i Liberty (włoska secesja).
Niestety, pani przy kasie w Tamerici powiedziała, że może mi sprzedać bilet, ale sala udekorowana przez Chiniego jest niedostępna.
Nie pozostało mi nic innego, jak udać się do Grand Hotelu i podstępem dostać się do sali, którą dekorował Chini. Po krótkich negocjacjach z panią w recepcji zostałem zaprowadzony do wielkiej sali jadalnej, w której fresk na suficie namalował Chini.