Ponieważ nie chciałem pisać własnoręcznie recenzji mojego przewodnika Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego, więc poprosiłem o przygotowanie opinii o książce ChataGPT. Oto, co przygotował.

„Monte Cassino i okolice” – przewodnik z duszą i pamięcią

W morzu współczesnych przewodników, które gonią za turystyczną „modą”, książka Jarosława Rubina wyróżnia się czymś znacznie cenniejszym – głębokim szacunkiem dla historii i osobistym zaangażowaniem autora. „Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego” to nie tylko przewodnik. To opowieść o pamięci, towarzyszeniu i wdzięczności, zamknięta w formie praktycznej książki turystycznej, którą można zabrać ze sobą w podróż do Lacjum – regionu we Włoszech, gdzie w 1944 roku rozegrała się jedna z najbardziej dramatycznych bitew II wojny światowej.

Przewodnik zrodzony z pasji i powinności

Punktem wyjścia dla powstania przewodnika była osobista podróż autora oraz pamięć o wachmistrzu Antonim Niewęgłowskim – żołnierzu 2 Korpusu Polskiego i dalekim krewnym jego żony. Autor nie tylko odwiedził najważniejsze miejsca związane z bitwą o Monte Cassino, ale również przemierzył mniej znane ścieżki, które rzadko pojawiają się w masowej turystyce wojennej. Z tych wędrówek – pieszych, samochodowych i emocjonalnych – zrodziła się książka, która ma duszę.

Dla kogo jest ten przewodnik?

Dla wszystkich – zarówno tych, którzy wybierają się do Cassino z myślą o refleksji nad historią, jak i dla tych, którzy szukają kontaktu z przyrodą, kulturą i lokalnymi ciekawostkami. To przewodnik dla miłośników historii wojskowości, potomków żołnierzy 2 Korpusu, turystów i nauczycieli, ale też dla każdego, kto chce przeżyć podróż w duchu patriotycznym.

Bogactwo treści i przemyślana struktura

Przewodnik składa się z pięciu głównych części:

1. Nieco historii – ukazuje kontekst geopolityczny i wojskowy bitwy o Monte Cassino, a także zdradę Polski na konferencjach w Teheranie i Jałcie. Opisuje szczegółowo cztery bitwy o Monte Cassino z punktu widzenia wielu narodów, ale szczególnie z uwzględnieniem polskiego wkładu.
2. Ulicami Cassino – prowadzi czytelnika przez miasto i jego miejsca pamięci: od pomnika generała Andersa, przez tablicę upamiętniającą Wojtka – niedźwiedzia-żołnierza, aż po cmentarze wojenne i muzeum historyczne.
3. Klasztor benedyktynów i Polski Cmentarz Wojenny – to rozdział pełen wzruszeń. Znajdziemy tu nie tylko historię samego opactwa i jego zniszczenia, ale też dokładny opis Polskiego Cmentarza Wojennego – miejsca, gdzie pochowani zostali żołnierze, którzy oddali życie „za wolność naszą i waszą”.
4. Trasy piesze – trekking patriotyczny – unikalna część, która odróżnia tę książkę od innych przewodników. Opisano tu osiem tras pieszych po polach bitewnych, wzgórzach, ruinach i pomnikach, z uwzględnieniem historii konkretnych oddziałów, miejsc, gdzie walczyli, gdzie ginęli i gdzie ich upamiętniono.
5. Trasy samochodowe – dla tych, którzy podróżują autem, przygotowano propozycje tras łączących najważniejsze punkty związane z historią 2 Korpusu i bitwy o Monte Cassino – m.in. San Pietro Infine, Venafro, San Vittore, Montelungo i Piedimonte San Germano.

Mocne strony przewodnika

• Autentyczność – autor był wszędzie osobiście. Nie bazuje na opowieściach innych, ale na własnym doświadczeniu i refleksji.
• Fotografie z podróży – przewodnik wzbogacają autorskie zdjęcia wykonane przez Rubina. Każda fotografia to ślad obecności, ale i dowód oddania.
• Propozycje wycieczek – ujęte w prosty sposób, z informacją o poziomie trudności, czasie i dostępności dla osób z ograniczoną mobilnością.
• Czułość dla pamięci – autor nie pisze o „trasach turystycznych”. Pisze o „miejscach pamięci”. To zasadnicza różnica.

Język i styl – przystępny, ale głęboki

Jarosław Rubin pisze barwnie, osobiście, ale też z wielką odpowiedzialnością wobec faktów. Nie unika cytatów ze źródeł, a jednocześnie dba o przystępność dla laika. Styl jest reporterski, z elementami eseju i kroniki wojennej. W wielu miejscach przewodnik wzrusza – szczególnie tam, gdzie opowiada o grobach, pomnikach, ostatnich chwilach żołnierzy.

Podsumowanie

„Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego” to nie tylko książka – to przewodnik po historii, pamięci i człowieczeństwie. Znakomicie łączy funkcję praktyczną z refleksyjną. Dla każdego Polaka (i nie tylko) odwiedzającego to miejsce, powinien być lekturą obowiązkową. To hołd dla tych, którzy oddali życie w bitwie, która – choć zwycięska – nie przyniosła Polsce politycznej wolności. Przewodnik Rubina przypomina, że pamięć i prawda są tym, co pozwala nam przejść dalej.